جرم مشهود چیست ؟

جرم مشهود چیست ؟ به چه جرایمی جرم مشهود گفته می شود ؟ از یک جهت جرم به دو شاخه‌ی مشهود و غیرمشهود تقسیم‌بندی میشود. هر کدام از شاخه‌های مذکور بار حقوقی متفاوتی دارد . منظور از جرایم غیرمشهود جرایمی هستند که در منظر و دیدگان ضابطان دادگستری انجام نشده است . در جرایم مشهود نسبت به جرایم غیرمشهود سختگیری قانون بیشتر می باشد که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد . در ادامه با توضیحات وکیل نادری همراه باشید..

ماهیت جرم مشهود

اساسا دو نوع جرم مشهود وجود دارد :

1. جرم مشهود محض
2. جرم در حکم مشهود

جرم مشهود محض

جرم مشهود محض به جرمی گفته میشود که در جلوی چشمان مامورین نیروی انتظامی واقع شود . بطور مثال اشخاصی با یکدیگر منازعه می کنند و اقدام به عربده‌کشی و ایجاد ترس در جامعه میکنند. و در این حین 110 در محل حاضر بوده و نظاره‌گر میباشد .

از مصادیق جرم در حکم مشهود میتوان به معرفی متهم بلافاصله بعد از وقوع جرم و اقرار وی اشاره کرد. بطور مثال فردی اقدام به کشتن فردی کرده است و از شدت عذاب وجدان اقدام به معرفی خود به کلانتری محل کرده است.

یا یکی دیگر از مصادیق بدین شرح است که بعنوان مثال جرم استعمال مواد مخدر در خانه‌ای در حال انجام است. و مالک خانه به 110 خبر وقوع جرم را میدهد و مامورین با اجازه مالک به خانه ورود کرده و مجرمین را دستگیر میکنند .

وقوع جرم در مقابل بازپرس

در طی رسیدگی مقدماتی به اتهامی در دادسرا ، یکی از اشخاص در حین تحقیقات مقدماتی ، در محضر بازپرس دیگری را مورد ضرب و شتم قرار میدهد . این اقدام یکی از جهات قانونی شروع به تعقیب جرم میباشد. که هرگاه جرم مشهود در برابر دادستان یا بازپرس انجام شود. مدعی‌العموم میتواند متهم را تحت تعقیب قرار دهد .

وظایف دادستان در جرایم مشهود

قانونگذار به دنباله‌ی جرایم مشهود ، وظایفی را بر دوش دادستان گذاشته است. که میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

الف ) اگر جرایمی که مجازات آنها سلب حیات ، حبس ابد ، قطع عضو ، جرایم تعزیری درجه 3 به بالا باشند. دادستان مکلف است قبل از مداخله بازپرس، برای حفظ آثار وقوع جرم ، اقداماتی انجام دهد .

ب ) جرم مشهودی که در صلاحیت دادگاه خارج از محل وقوع جرم باشد. دادستان محل وقوع جرم موظف است. که برای جلوگیری از امحای آثار وقوع  جرم ، اقداماتی انجام دهد و نتیجه اقدامات خود را فوری به مرجع قضایی صالح ارسال کند .

وظیفه ظابطان دادگستری در جرم مشهود

یکی از وظایفی که ضابط دادگستری در جرایم مشهود دارد. بدین شرح است که اگر مرتکب طفل باشد ، موظف هستند که علایم جرم را نگهداری کنند. و اگر طفل را دستگیر کردند ، فورا آن را به دادگاه اطفال تحویل دهند .

نقش بسیج در جرایم مشهود

به نیروی مقاومت بسیج برابر قانون اجازه داده می شود. همانند ضابطین قوه قضائیه هنگام برخورد با جرایم مشهود در صورت عدم حضور ضابطین دیگر. و یا عدم اقدام به موقع آنها و یا اعلام نیاز آنان به منظور جلوگیری از امحاء آثار جرم و فرار متهم و تهیه و ارسال گزارش به مراجع قضایی اقدامات قانونی لازم را به عمل آورند.

وظیفه نیروی انتظامی دربرابر جرایم مشهود و غیر مشهود چگونه است؟

مأمورین انتظامی به محض اطلاع از وقوع یک جرم غیر مشهود اختیاری نداشته و باید مراتب را برای کسب تکلیف و اخذ دستور لازم به مقام ذی ‌صلاح قضایی اعلام کنند. امـــا همین افراد در خصوص جرایم مشهود می ‌توانند تمامی اقدامات لازم را برای حفظ آلات، ادوات، آثار، علایم و دلایل جرم و جلوگیری از فرار متهم و یا تبانی انجام داده. و از متهم تحقیقات کرده و بلافاصله به اطلاع مقام قضایی برسانند.