توضیحات حقوقی در رابطه با حق مولف یا کپی رایت

حق مولف یا کپی رایت چیست ؟ : در گذشته دارایی شامل املاک ، تجهیزات ، پول میشد اما امروزه دارایی شرکتهای بزرگ در جهان از اموال فکری تشکیل میشود که در کشور ایران حتی شناخت کافی نسبت به آنها وجود ندارد . از جمله این دارایی‌ها برند ، حق اختراع ، طرح صنعتی ، پایگاه داده ، نرم‌افزارها ، کتب ، مقالات هستند . دامنه این قبیل اموال چنان گسترده است که نمیتوان تمام مصداق‌های آن را برشمرد .

سرقت ادبی

مطابق تبصره ماده 6 قانون مطبوعات مصوب سال 1364 ، سرقت ادبی عبارت است نسبت دادن عمدی تمام یا بخش قابل توجهی از آثار و نوشته‌های دیگران به خود یا غیر ولو بصورت ترجمه .

سرقت ادبی فقط از نظر لفظ با سرقت عادی مشابهت دارد ولی جرم جداگانه‌ای محسوب میشود ؛ زیرا در سرقت تنها عین مال قابل دزدیدن میباشد و نه حقوق و منافع موجود در مال .

با این وجود سرقت ادبی به موجب ماده 23 قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان جرم‌انگاری شده است و مستوجب حبس خواهد بود .

طبق ماده 23 ، هرکس تمام یا قسمتی از اثر دیگری را که مورد حمایت این قانون است به نام خود یا به نام پدید‌آورنده بدون اجازه او و یا عالما و عامدا به نام شخص دیگری غیر از پدیدآورنده نشر یا پخش یا عرضه کند به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد .

نقض حق مولف در مبادلات الکترونیکی

طبق ماده 74 قانون تجارت الکترونیکی مصوب سال 1382  حق مولف یا کپی رایت ، هر کس در بستر مبادلات الکترونیکی با تکثیر ، اجرا و توزیع( عرضه و نشر ) ، مواردی که در قانون حمایت حقوق مولفان ، مصنفان و هنرمندان مصوب سال 1348 و قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی مصوب سال 1352 و قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای مصوب سال 1379 ، منوط بر آنکه امور مذکور طبق مصوبات مجلس شورای اسلامی مجاز شمرده شود ، در صورتی که حق تصریح شده مولفان را نقض نماید ، به مجازات سه ماه تا یک سال حبس و جزای نقدی به میزان پنجاه میلیون ریال محکوم خواهد شد .

مالکیت فکری

وکیل نادری : به حقوقی گفته میشود که به صاحب آن حق بهره‌وری از فعالیت‌های فکری میدهد و ارزش اقتصادی داد و ستد دارد و اصولا مادی نیست و یکی از موضوعات مالکیت فکری حق مولف یا نویسنده است . حقی که مولف یا نویسنده بر کتاب خود دارد مالکیت فکری محسوب میشود چون حاصل فکر انسان است . نویسنده یک کتاب می تواند کتاب خودش را با اینکه حاصل ابتکار ذهنی و فکری اوست را مورد عرضه و انتشار قرار بدهد .

فوت مولف و صاحب اثر

زمانی که پدیدآورنده‌ی کتاب و هر نوشته دیگر علمی و ادبی و هنری فوت کند، مدت استفاده از حقوق مادی پدیدآورنده که به موجب وصایت یا وراثت منتقل میشود از تاریخ مرگ پدیدآورنده پنجاه سال است و اگر وارثی وجود نداشته باشد یا بر اثر وصایت به کسی منتقل نشده باشد برای همان مدت به منظور استفاده عمومی در اختیار وزارت فرهنگ و هنر قرار خواهد گرفت .