ماهیت حقوقی قرار بازداشت موقت
ماهیت قرار بازداشت موقت : یک قرار قضایی است که از سوی دادسرا یا دادگاه صادر میشود و بطور موقت متهم پرونده را بازداشت میکند. بازداشت موقت مهمترین قرار تأمین کیفری است که قانون برای متهم در نظر گرفته است. در ادامه با وکیل کیفری همراه باشید…
قرار بازداشت موقت و اصل برائت
شاید به نظر برسد قـرار بازداشـت موقـت مخالف با قانون و اصل برائت است؛ زیرا طبق قانون تا زمانی که جرم کسی ثابت نشده باشد، نمیتوان او را مجازات کرد اما در قرار بازداشت موقت بدون اثبات مجرمیت متهم، او بازداشت میشود. در واقع میتوان گفت قـرار بازداشـت موقـت برای متهم، یک قرار استثنائی است که در قانون آیین دادرسی کیفری بعنوان شدیدترین و سختترین قرار کیفری شناخته شده است.
چگونگی صدور قـرار بازداشـت موقـت
قـرار بازداشـت موقـت توسط بازپرس پرونده صادر میشود. این قرار برای دادستان ارسال میشود. در صورتی که دادستان با قـرار بازداشـت موقـت موافقت کند، قرار اجرایی خواهد شد و در صورتی که با آن مخالفت نماید، قرار اجراء نخواهد شد امـــا اگر بازپرس با نظر دادستان مخالف باشد، موضوع در دادگاه کیفری بررسی خواهد شد. این موضوع باید حداکثر تا 10روز بررسی شود که البته متهم در این مدت بازداشت میشود.
موارد صدور قـرار بازداشـت موقـت
اصل بر این است که صدور قـرار بازداشـت مـوقت جایز نیست. با این وجود در مورد جرائم زیر صدور قـرار بازداشـت موقـت جایز است، به شرطی که دلایل و قرائن کافی وجود داشته باشد:
- جرائمی که مجازات قانونی آنها سلب حیات و حبس ابد باشد.
- جرائم تعزیری که حبس بیش از 5سال را دارد.
- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور
- ایجاد مزاحمت و آزار و اذیت بانوان و اطفال
- سرقت، کلاهبرداری،خیانت در امانت و جعل در موارد خاص
شرایط صدور قـرار بازداشـت موقـت
صدور قـرار بازداشـت موقـت در صورتی ممکن است که قرار مستدل و موجه باشد و مستند قانونی و ادله آن ذکر شود. همچنین دلیل اینکه این قرار صادر شده است نیز در آن ذکر شود مثلاً صدور قرار برای جلوگیری از فرار متهم.
ویژگیهای متهم مشمول قرار بازداشت موقت
- اگر متهم یکی از ویژگیهای زیر را دارا باشد، بازپرس میتواند قـرار بازداشـت موقـت را صادر کند:
- اگر متهم آزاد باشد، موجب شود که آثار و ادله جرم از بین برود مثلاً سبب شود شهود از اداء شهادت امتناع کنند.
- اگر احتمال رود در صورت آزادی، متهم فرار کند یا مخفی شود.
- اگر آزاد بودن متهم، اختلال در نظم عمومی ایجاد میکند.
- اگر رهایی متهم موجب به خطر افتادن جان شاکی، شهود یا خود شخص متهم شود.
قرار بازداشت موقت در صورت محکومــیت و برائــت متهم
اگر متهم با حکم دادگاه محکوم به حبس شود، به تعداد روزی که در بازداشت به سر برده است، از میزان محکومیت او کسر خواهد شد.
اشخاصی که به هر علت در جریان دادرسی یا تحقیقات مقدماتی از سوی مراجع قضایی بازداشت میشوند و نهایتاً حکم برائت یا قرار منع تعقیب ایشان صادر میشود، میتوانند خسارت ایام بازداشت را از دولت مطالبه نمایند.
آیا طبق قانون، مأمورین کلانتری اختیار دارند که شخص را در بازداشتگاه حبس کنند؟
بله؛ طبق ماده 46 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 این حق را دارند منتها نمیتوانند بیش از 24ساعت متهم را در بازداشتگاه نگه دارند.
حداکثر مدت زمان بازداشت موقت چه زمانی است؟
به مدت 2ماه است ولی بنا به شرایطی قابل تمدید نیز هست. در هر صورت در جرایم موجب مجازات سلب حیات، مدت بازداشت موقت از 2 سال و سایر جرایم از 1 سال تجاوز نمیکند.
آیا قرار بازداشت موقت قابل اعتراض است؟
بله؛ مرجع اعتراض به قـرار بازداشـت موقـت صادره از دادسرا، دادگاهی است که رسیدگی به اصل جرم میکند و مرجع اعتراض به قرار صادره از دادگاه، دادگاه تجدیدنظر استان است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.