قیم کیست ؟ ویژگی ها، وظایف ، مسئولیت ها و اختیارات قیم با وکیل نادری : بچه و دیوانه کسانی هستند که از لحاظ قانونی باید تحت ولایت و سرپرستی پدر خود باشند. و کلیه امور مالی و غیرمالی آنها برعهده پدرشان میباشند.
به این افراد باید سفیه را هم اضافه کرد یعنی شخصی که به امور مالی آشنایی ندارد. افراد مذکور کلیه امور مالی و غیرمالی آنها برعهده پدر و در نبودن پدر ، بر عهده پدربزرگ است.
اما زمانی که هیچ یک از پدر و پدربزرگ در قید حیات نباشند. شخصی به نام قیم تنها امور مالی اشخاص محجور (طفل،صغیر،سفیه) را بعهده میگیرد.
ویژگی های قیم :
همانطور که در مقاله ، وکیل عزل و نصب قیم نیز بیان شد ، فرد قیم باید اهلیت داشته باشد. یعنی عاقل ، بالغ و رشید باشد و اگر محجور باشد نمیتواند به سمت قیمومت گزیده شود. قیم باید صفت امانت در آن هویدا باشد. همچنین او نباید مرتکب جرایمی از جمله خیانت در امانت ، کلاهبرداری و هتک ناموس شده باشد.
مرجع صالح برای تعیین قیم:
تعیین قیم و سایر اعمال مربوط به آن در صلاحیت دادگاهی میباشد. که اقامتگاه محجور در آن حوزه دادگاه است و اگر محجور در ایران اقامتگاه نداشته باشد. محل سکونت محجور در هر جایی باشد. دادگاه آن محل برای امور قیمومت صالح است.
وظایف قیم :
قیم به هیچ عنوان حق ندارد که خانه ای که مالک آن طفل است را بفروشد یا حتی آن را به رهن بانک بگذارد. و فقط در صورتی میتواند این کار را انجام دهد که قبل از فروش ، تاییدیه دادستان را نسبت به معامله بگیرد .
همچنین قیم حق ندارد که معامله ای ترتیب دهد که یک طرف معامله خودش باشد. و طرف دیگر آن طفل که در حقیقت خود قیم است ، باشد. و تفاوتی نمیکند که در نتیجه معامله مال قیم به مولی علیه منتقل شود. یا مال مولی علیه به قیم منتقل شود.
اختیارات قیم :
قیم حق دارد بابت اقداماتی که در جهت قیمومت انجام میدهد. مزد کار خود را بگیرد و میزان اجرتی که دریافت میکند بستگی به عواملی مانند مدت و کیفیت کاری که انجام داده است ، میباشد. اطلاعات بیشتر در مقاله : اختیارات و وظایف قیم
همچنین قیم حق دارد که در تمام امور مربوط به اموال منقول محجور از قبیل ماشین و موبایل بدون اجازه دادستان و البته با رعایت مصلحت فرد تحت قیمومت ، دخالت داشته و آنها را مورد معامله قرار دهد.
مسوولیت قیم :
اگر قیم در وظایف محوله ای که برعهده وی گماشته شده است. کوتاهی کند و دچار تعدی و تفریط شود ، مسوولیت پرداخت تمام ضرر و زیانهای وارده میباشد. و هیچ مصونیتی در این خصوص نخواهد داشت.
این امر بدین خاطر است که قیم بعنوان یک مقام منصوب از جانب مقام قضایی ، باید در انجام امور محوله ، نهایت دقت و توجه را مبذول نماید. وگرنه باید پاسخگوی اعمال خود باشد.
قیم بودن زن :
قیم کیست و چه ویژگی هایی باید داشته باشد : زن نیز میتواند به سمت قیمومت برگزیده شود. رویه قضایی بر این است که هرگاه طفلی فاقد پدر و جدپدری باشد. اولویت با مادر اوست تا قیم طفل شود اما اگر مادر ، اختیار شوهر کرد باید یک ماه از تاریخ انعقاد نکاح به دادستان اعلام کند تا تقسیم مقتضی صورت گیرد.
وانگهی زن در صورتی میتواند قیم شناخته شود که اجازه شوهر خود را در این امر اخذ کند.
قیم اتفاقی
در مواردی که تعقیب جرم، موقوف به شکایت متضرر از جرم است اگر متضرر از جرم صغیر باشد و ولی یا قیم نداشته باشد در این صورت دادستان مکلف به تعیین قیم اتفاقی خواهد بود تا از این طریق تعقیب قضایی صورت گیرد و صغیر به حق خود برسد. بنابراین همانگونه که از نام آن پیداست به صورت موقت قیمی منصوب می شود تا در فرصت مناسب اقدام به اعمال حقوقی مناسب شود.
آیا در فرآیند تعیین قیم ، افرادی از سوی دادگاه تعیین کننده ، در اولویت قرار دارند ؟
بله اگر نزدیکان و اقوام فرد محجور دارای صلاحیت قیم شدن را داشته باشند ، آنها به سمت قیمومت نایل خواهند آمد.
آیا شخص ورشکسته میتواند بعنوان قیم از سوی دادگاه منصوب شود؟
کسانی که حکم ورشکستگی آنها صادر شده است ، نمیتوانند بعنوان قیم کسی را سرپرستی کنند.