قانون اصلاح چک ، اجرائیه مستقیم ماده ۲۳

قانون اصلاح چک با هدف کاهش چک های برگشتی و حمایت از حقوق دارنده چک، تغییرات قابل توجهی در نظام حقوقی ایران ایجاد کرده است. ماده ۲۳ این قانون، یکی از مواد کلیدی است که به موضوع *اجرائیه مستقیم* پرداخته و رویه های جدیدی را برای تسریع در وصول مطالبات ناشی از چک های برگشتی پیش بینی کرده است. در این مقاله، به بررسی ماده ۲۳ قانون اصلاح چک و مفهوم اجرائیه مستقیم می پردازیم و رویکردهای نوین این ماده را تحلیل خواهیم کرد.

متن ماده ۲۳ قانون اصلاح چک مقرر می دارد :

«دارنده چک می تواند پس از برگشت خوردن چک به علت عدم پرداخت، بدون نیاز به طرح دعوی در مراجع قضایی، با مراجعه به اجرای ثبت اسناد، تقاضای صدور اجرائیه کند. اجرای ثبت اسناد موظف است پس از احراز شرایط قانونی، اجرائیه صادر کند و اقدامات لازم برای وصول طلب را انجام دهد.»

تحلیل ماده ۲۳ و مفهوم اجرائیه مستقیم که بسیار مهم است:

ماده ۲۳ قانون اصلاح چک، رویه های سنتی و زمان بر مراجع قضایی را کنار گذاشته. و به دارنده چک این امکان را می دهد که بدون نیاز به طی مراحل دادرسی مستقیماً از طریق اجرای ثبت اسناد، اقدام به وصول طلب خود کند.

مزایای بسیار مهم و کاربردی اجرائیه مستقیم چک :

۱- تسریع در وصول مطالبات :

یکی از مهم ترین اهداف ماده ۲۳، کاهش زمان وصول مطالبات ناشی از چک های برگشتی است. در رویه سنتی، دارنده چک می بایست ابتدا به مراجع قضایی مراجعه کند، حکم قطعی بگیرد و سپس به اجرای احکام مراجعه نماید. این فرآیند ممکن است ماه ها یا حتی سال ها به طول بیانجامد. اما با اجرائیه مستقیم، دارنده چک می تواند در کوتاه ترین زمان ممکن، اقدامات لازم برای وصول طلب خود را انجام دهد.

۲- کاهش هزینه های دادرسی و پیگیری های قضایی :

وکیل چک در تهران : با حذف نیاز به طرح دعوی در مراجع قضایی، ماده ۲۳ به کاهش تراکم پرونده ها در دادگستری کمک می کند. این امر نه تنها باعث افزایش سرعت رسیدگی به سایر پرونده ها می شود، بلکه هزینه های سیستم قضایی را نیز کاهش می دهد و به جای بعضا میلیون ها تومان هزینه با چند صدهزار تومان قابل پیگیری می باشد.

در کنار مزایا معایبی هم دارد :

1. در اجرائیه مستقیم فقط علیه صادرکننده چک می شود اجرائیه گرفت و علیه دیگر ظهرنویس ها قابل پیگیری نیست.
2. خسارت تاخیر تادیه نیز قابل مطالبه نیست و باید جداگانه طرح دعوی نمود.

شرایط صدور اجرائیه مستقیم :

برای صدور اجرائیه مستقیم، دارنده چک باید شرایط زیر را احراز کند:

• چک باید دارای تاریخ باشد.
• چک باید به علت عدم پرداخت برگشت خورده باشد.
• دارنده چک باید گواهی عدم پرداخت از بانک دریافت کرده باشد.
• چک نباید به علت فقدان موجودی، مسدود بودن حساب یا سایر دلایل فنی برگشت خورده باشد.
• در متن چک عبارت و شرح بابت نوشته نشده باشد و مشروط نباشد.

طرح دعوی از جانب وکیل دادگستری – وکیل نادری موجب می شود که سریع تر به نتیجه رسیده و اموال بدهکار توقیف گردد و به علت اهمال اجرائیه صادر شده ابطال نگردد.

سوالات متداول کاربران

ماده ۲۳ قانون اصلاح قانون چک چیست؟

ماده ۲۳ قانون اصلاح قانون چک به مسئولیت های صادرکننده چک در صورت عدم پرداخت وجه چک توسط بانک می پردازد. این ماده مشخص می کند که اگر چک برگشت خورد و شرایط آن رعایت شده بود دارنده می تواند مستقسم با هزینه ی کم اجرائیه گرفته و اموال وی را توقیف کند.

مسئولیت صادرکننده چک در ماده ۲۳ چیست؟

صادرکننده چک در صورت عدم پرداخت وجه چک توسط بانک، مسئول جبران خسارت وارده به دارنده چک می باسد و باید وجه چک و هزینه ی وکیل را پرداخت کند در غیر اینصورت سریعا اموالش توقیف می شود.

مراحل پیگیری چک برگشتی طبق ماده ۲۳ چیست؟

مراحل پیگیری چک برگشتی به شرح زیر است:

1. دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک.
2. ارسال گواهی عدم پرداخت به صادرکننده چک برای پرداخت وجه.
3. در صورت عدم پرداخت درخواست اجرائیه مستقیم از دادگاه و اجرای احکام.
4. ارائه مدارک لازم (اصل چک، اعلامیه عدم پرداخت، شناسنامه و …).

چه مدارکی برای پیگیری چک برگشتی لازم است؟

مدارک لازم برای پیگیری چک برگشتی عبارتند از:

• اصل چک برگشتی.
• گواهی عدم پرداخت از بانک.
• کپی شناسنامه و کارت ملی دارنده چک.
• در صورت وجود، مدارک مربوط به معامله یا قرارداد مرتبط با چک.

پس از برگشت چک و اخذ گواهی عدم پرداخت چک ،آیا شخص جدید منتقل شونده می تواند اجرائیه مستقیم بگیرد؟

خیر ، فقط شخصی که گواهی به نامش ثبت شده باشد می تواند اجرائیه مستقیم را اخذ کند.