تعلق ارث به محض تولد , سهم الارث جنین : نوزاد به محض متولد شدن فقط یک گریه کند و بمیرد، به او ارث تعلق میگیرد. قانون مدنی در ماده 875 چنین گفته است که شرط وراثت، زنده بودن در حین فوت مورث است. و اگر حمل باشد، در صورتی ارث میبرد که نطفه او حین الموت منعقد بوده و زنده هم متولد شود اگرچه فوراً پس از مرگ بمیرد.
انعقاد نطفه جنین در زمان فوت متوفی
طبق این شرط باید در هنگام فوت متوفی حتماً نطفه جنین بسته شده باشد. و چنانچه نطفه جنین پس از فوت مورث منعقد شود جنین دیگر ارث نمی‌برد و از ارث محروم خواهد بود.
تلقیح مصنوعی
این موضوع را در مورد تلقیح مصنوعی نیز باید مورد توجه قرار دهیم. یعنی در تلقیح مصنوعی اگر نطفه پدر که در زمان حیات او گرفته شده است. تا زمان فوت او نگهداری شود و پس از فوت پدر منعقد شده، جنین از ارث محروم خواهد شد.
طریقه زمان منعقد شدن نطفه
این مسأله که از کجا بفهمیم نطفه در زمان فوت منعقد شده یا بعد از فوت. موضوعی است که میتوان از راه آزمایش های پزشکی قانونی در صورتی که مدت زیادی از آن نگذشته باشد احراز شود.
تردید در زنده متولد شدن جنین
نکته‌ای که وجود دارد و باید به آن توجه کنیم این است که ممکن است طفلی وجود داشته باشد. که حیات او تا لحظه تولد قطعی باشد ولی در حیات پس از تولد تردید وجود داشته باشد. در این صورت چنین جنینی ارث نخواهد برد.
فوت جنین در حین تولد
همچنین اگر نوزاد در اثنای تولد بمیرد به این معنی که مثلاً پس از خروج سر و گردن و سینه و دستها و پیش از خروج شکم و پاها بمیرد ارث نمی‌برد. زیرا زمانی می‌توانیم بگوییم جنین زنده متولد شده است که پس از خروج تمام بدن زنده باشد.
نحوه تقسیم ارث جنین
ماده 878 قانون مدنی مقرر میدارد که هرگاه در حین موت، مورث جنینی باشد که قابل وراثت است. و مانع ارث تمام یا بعضی از وراث دیگر میگردد. تقسیم ارث بعمل نمی‌آید تا حال او معلوم شود و اگر مانع از ارث هیچکس از وراث نباشد. و آنها بخواهند ترکه را تقسیم کنند. باید برای حمل حصه ای که مساوی حصه دو پسر از همان طبقه باشد کنار بگذارند. بنابراین طبق حکم ماده 878 قانون مدنی برای اینکه سهم الارث جنین حفظ شود و حقوق وی ضایع نشود. دو حالت متصور است یــا جنین مانع ارث بردن دیگران میشود یــا جنین مانع از ارث بردن دیگران نمی‌شود.
جنین مانع ارث بردن دیگران است
اگر جنینی که قابلیت وراثت دارد یعنی حین‌الموت مورث، نطفه جنین منعقد شده باشد و همچنین جنین زنده نیز متولد شود، مانع ارث بردن تمام یا بعضی از خویشاوندان خود شود. تقسیم ارث انجام نمی‌شود تا آن متولد شود. بطورمثال چنانچه متوفی دارای یک خواهر و یک برادر باشد اموال متوفی تا زمانی که وضعیت جنین(زنده متولد شدن یا نشدن) مشخص نشود. بین خواهر و برادر متوفی تقسیم نخواهد شد. زیرا چنانچه جنین زنده متولد شود اصلاً نوبت به ارث بردن خواهر و برادر متوفی نخواهد رسید.
جنین مانع ارث بردن دیگران نمی‌شود
اگر جنین مانع ارث بردن هیچکدام از خویشان متوفی نباشد و آنها بخواهند قبل از تولد جنین ترکه را بین خود تقسیم کنند. باید برای جنین سهمی به اندازه سهم دو پسر نگه دارند و بقیه را بین وراث تقسیم کنند. تا وضعیت جنین مشخص شود. اگر جنین مرده متولد شد سهم کنار گذاشته شده برای او، دوباره بین وراث تقسیم خواهد شد.
اداره سهم الارث جنین بر عهده کیست؟
اداره سهم الارث جنین بر عهده ولی یا وصی منصوب از جانب پدر و جد پدری خواهد بود. اگر جنین فاقد ولی یا وصی باشد، دادگاه صالح برای اداره سهم‌الارث او، امین معین میکند.
