تکالیف مستاجر در قانون + 5 نکته طلایی

وظایف و تکالیف مستاجر : رابطه ی موجر و مستأجر به دنبال اتعقاد قرارداد اجاره ایجاد می گردد. با عقد این قرارداد تعدات دوجانبه ای برای طرفین آن به وجود می آید که به حکم قانون لازم الاجراست. اما گاه بنا به دلایل مختلفی هر یک از طرفین از انجام تعهدات قانونی خود سرباز می زنند و یا خارج از تعهدات خود عمل می نمایند. چنین شرایطی می تواند نظم عمومی جامعه را زیر سوال برده و چالش ها و اختلافات حقوقی متعددی را مطرح کند.

به همین منظور قانونگذار ایران حقوق و تکالیف مستاجر و موجر را به تفصیل در قوانین مختلف بیان کرده و بر رعایت آنها تأکید نموده است. در ادامه با وکیل نادری همراه باشید.

نگاهی به حقوق و تکالیف مستاجر

قرارداد اجاره بر اساس توافق دوجانبه ی موجر و مستاجر شکل می گیرد. به همین دلیل پاره ای حقوق و تکالیف متقابل شکل می گیرد . در رابطه با حقوق و تکالیف مستاجر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

حقوق مستاجر

بر اساس قرارداد اجاره مستاجر حق هرگونه استفاده از مالی که اجاره کرده است را در حدود قرارداد منعقد شده با مالک را داراست. این موضوع به اراده و اختیار مستاجر اشاره دارد که می تواند در حیطه ی قوانین و قرارداد اجاره از آن متنفع گردد.

بر اساس ماده ی 474 قانون مدنی مستاجر می تواند مالی که اجاره کرده است را به دیگری اجاره بدهد، مگر اینکه برخلاف آن شرط شده باشد. در صورتی که بین موجر و مستاجر توافقی در این زمینه حاصل نگردد اجاره ی ملک توسط مستاجر خلاف قانون به شمار می رود.

با توجه به مواد 486 و 485 اگر مال مورد اجاره نیاز به تعمیر و مخارجی داشته باشد برعهده موجر است مگر اینکه خلاف آن شرط شده باشد. همچنین اگر مورد اجاره نیاز به تعمیرات داشته باشد و تاخیر در آن باعث ضرر به موجر گردد مستاجر نمی تواند جلوی تعمیرات را بگیرد . اگر در مدت تعمیرات مستاجر نتواند از مالی که اجاره کرده است استفاده نماید ، در این صورت مستاجر حق فسخ اجاره را خواهد داشت.

مورد مهم دیگری که قابل اشاره است ، اگر مستاجر مبلغی بابت پول پیش به موجر داده حق دارد در هنگام تخلیه از موجر دریافت نماید. با چنین وصفی قانون مدنی ایران تا حد زیادی جنبه های قانونی روابط موجر و مستاجر را صراحتا بیان نموده و ابهامی در این زمینه وجود ندارد.

تکالیف مستاجر

قانون مدنی به پاره ای از تکالیف مستاجر صراحتا اشاره نموده است. در نظر داشته باشید که تکالیف مستاجر از قانون و عرف موجود در جامعه تبعیت می کند. اولین و مهم ترین تکلیف مستاجر پرداخت اجاره بها در ازای تملیک منفعت ملک و یا مال مورد اجاره است. این مبلغ با توجه به توافق طرفین در قرارداد اجاره قید می گردد.

ماده ی 490 قانون مدنی بیان کرده : مستاجر بایستی اجاره بها را در موعد تعیین شده در قرارداد پرداخت کند . پرداخت به موقع اجاره بها در موعد معین و توافق شده با موجر یکی از مهم ترین تکالیفی است که بر عهده ی مستاجر قرار دارد و به عنوان یک الزام قانونی شناخته می شود.  طبیعی است که هرگونه تأخیر در پرداخت آن برای موجر حق شکایت به وجود می آورد.

یکی دیگر از مهم ترین تکالیف مستاجر این است که موظف می باشد از مالی که اجاره کرده به نحو متعارف و احسن استفاده نموده و تعدی و تفریطی رخ ندهد. در صورت هرگونه تعدی و تفریط از سوی مستاجر، موجر حق فسخ قرارداد را خواهد داشت. مستاجر بایستی طوری از مورد اجاره استفاده نماید که خسارتی در آن رخ ندهد. در این صورت چنانچه خسارت او اثبات گردد مسئول جبران خسارات وارده خواهد بود.

قرارداد اجاره دارای موعدی معین و مشخص است. به این معنا که مستاجر موظف است در موعد اتمام قرارداد که در متن قرارداد به آن اشاره شده است اقدام به تخلیه ی ملک مورد نظر نموده و یا برای تمدید قرارداد اجاره اقدام نماید. در غیر این صورت موجر می تواند الزام به تخلیه ی مستاجر را از طریق محاکم قضایی درخواست نماید و مستاجر موظف به تخلیه و واگذاری ملک است.

5 نکته ی مهم در رابطه با تکالیف مستاجر

گاه با اتمام قرارداد اجاره اختلافات حقوقی متعددی میان موجر و مستاجر به وجود می آید. از مهم ترین این اختلافات می توان به خسارات وارده از سوی مستاجر اشاره کرد. راه حل های قانونی چنین مسائل و اختلافاتی را می توان در قوانین زیر یافت:

1- ماده ی ۴۷۹ قانون مدنی :

عیبی که موجب فسخ اجاره می شود عیبی است که موجب نقصان منفعت یا صعوبت در انتفاع باشد.

2- ماده ی ۲۰ قانون روابط موجر و مستاجر:

تعمیرات کلی و اساسی مورد اجاره که مربوط به اصل بنا یا تأسیسات عمده منصوبه در آن از قبیل دستگاه های حرارت مرکزی و تهویه و‌ آسانسور باشد به عهده موجر است و تعمیرات جزئی و همچنین تزئین و تعمیری که مربوط به استفاده بهتر از مورد اجاره باشد با مستأجر خواهد بود.

(منظور از تعمیرات جزئی تعمیراتی است که به استفاده کوتاه مدت مربوط می شود. مانند نصب پوشال های نو برای کولر و  تعویض لامپ. انجام چنین هزینه هایی با مستاجر است. )

3- ماده ی ۲۲ قانون روابط موجر و مستاجر:

هر گاه مستأجر مانع مالک از انجام تعمیرات ضروری شود دادگاه مستأجر را به رفع ممانعت ملزم و مهلت مناسبی برای انجام تعمیرات‌تعیین می‌نماید. ‌در صورت ادامه ممانعت دادگاه می‌تواند حکم به تخلیه موقت بنا برای مدت مذکور بدهد.

4- ماده ی  ۴۸۶ قانون مدنی:

تعمیرات و کلیه مخارجی که در عین مستاجره برای امکان انتفاع از آن لازم است بر عهده مالک است مگر آنکه شرط خلاف شده یا عرف بلد برخلاف آن جاری باشد و همچنین است آلات و ادواتی که برای امکان انتفاع از عین مستاجره لازم می باشد.

5-ماده ی ۳۳۱ قانون مدنی :

هرکس سبب تلف مالی بشود باید مثل یا قیمت آن را بدهد و اگر سبب نقص یا عیب آن شده باشد باید از عهده نقص و قیمت آن برآید.

مشاوره حقوقی ملکی با وکیل نادری

روابط بین موجر و مستاجر و تعهدات بینابین آنها در اکثر اوقات با چالش های حقوقی متعددی همراه است. در وهله ی اول بایستی پذیرفت که اجاره به معنای تملک مطلق نیست. بلکه اجازه ی استفاده از منافع ملک مورد نظر در مدت زمانی مشخص است . بنابراین مورد اجاره امانتیست در دست مستاجر که بایستی با نهایت حسن نیت در آن تصرف نماید.

البته قانون تکالیف موجر را نیز در این زمینه مشخص نموده تا حقوق مستاجر را نیز در نظر داشته باشد. با این حال علی رغم قوانین و مصوباتی که در این زمینه وجود دارد اختلافات حقوقی زیادی بین موجر و مستاجر حادث می گردد که نیازمند رسیدگی از طریق مراجع قضایی می باشد. حضور یک وکیل ملکی خوب و با تجربه نتیجه ای بهتر را برای شما رقم می زند.

برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره ی حقوقی در این زمینه می توانید با پوریا نادری وکیل پایه یک دادگستری در تماس باشید.

پست های مرتبط با این مقاله

وکیل الزام موجر به تعمیرات https://vakilnaderi.comسیر تا پیاز سرقفلی + نکات طلایی https://vakilnaderi.com/اختیارات و تکالیف قیم در قانون 1401 ایران