استرداد و مطالبه وجه بابت ثمن معامله

شرایط و نکات مهم در رابطه با استرداد و مطالبه وجه بابت ثمن معامله با وکیل نادری : در خصوص استرداد ثمن معامله بدواً می بایست شرایط مبایعه نامه مورد بررسی قرار گیرد. لیکن با دو عبارت قولنامه و مبایعه نامه روبرو هستیم و بهتر است تفاوت قولنامه و مبایعه نامه مشخص گردد .

قولنامه چیست ؟

در اصطلاح قولنامه به قرار دادی اطلاق می شود که ناقل مالکیت نبوده و صرفاً تعهدی است در انتقال موضوع قرار داد. در آینده و به عبارتی به صرف تنظیم قولنامه خرید و فروش صورت نمی گیرد. لیکن طرفین متعهد می شوند در زمانی خاص نسبت به خرید و فروش اقدام نمایند. که البته به علت ایرادات بسیار تنظیم قولنامه این نوع از قرار داد منسوخ گردیده. اما همچنان در بنگاه های معاملات املاک به مبایعه نامه های خرید و فروش قولنامه گفته می شود .

مبایعه نامه چیست؟

همانطور که در قانون مدنی آمده است قرار داد خرید و فروش بیع نامیده می شود. عبارت بیع در فقه اسلامی بوده و عیناً در قانون بکار رفته است از طرفی بیعنامه یا مبایعه نامه به قرار داد مکتوبی اطلاق می شود. که موضوع خرید و فروش در آن درج و به امضا طرفین رسیده است. فلذا تفاوت مبایعه نامه و قولنامه محرز و مشخص است و به عبارتی می توان گفت قولنامه تعهد به تنظیم مبایعه نامه در آینده است .

ضمانت اجرای تنظیم مبایعه نامه و قولنامه

با توجه به اطلاعات بیان شده در موارد فوق قولنامه صرفاً تعهد است و بدیهی است. خودداری از انجام تعهد قولنامه می تواند جبران خسارت را در پی داشته باشد. اما خودداری از انجام تعهدات مبایعه نامه الزام به انجام تعهدات قرار دادی را در پی خواهد داشت. که یکی از این تعهدات قرار دادی در خرید و فروش الزام به پرداخت الباقی ثمن معامله است .

روند رسیدگی

در جهت تکمیل مشاوره حقوقی استرداد ثمن معامله می بایست شرایط این دادخواست را مانند تمامی دعاوی مالی بررسی نماییم. همانطور که میدانیم دعاوی مالی تا سقف 20 میلیون تومان در صلاحیت شورای حل اختلاف. و بیش از 20 میلیون تومان در صلاحیت دادگاه عمومی و حقوقی است. البته نباید از نظر غافل داشت مطابق قانون شورای های حل اختلاف دعاوی مالی که منشاء آن اموال غیر منقول باشد. موضوع می بایست الزاماً در دادگاه محل اقامت خوانده یا محل انجام تعهد مطرح گردد.

فلذا در مواردی که استرداد ثمن معامله در خصوص اموال غیر منقول باشد. موضوع علیرغم این امر که خواسته زیر 20 میلیون تومان باشد. الزاماً می بایست در دادگاه مطرح شود. متاسفانه در مواردی بدون در نظر گرفتن این موضوع الباقی ثمن معاملات املاک در شورا مورد مطالبه قرار می گیرد که این موضوع بر خلاف نص صریح قانون است .

باید توجه داشت در مواردی الباقی ثمن معامله طی یک یا چند فقره چک و یا سفته به فروشنده پرداخت می شود. که در این خصوص برخی از مراجع این امر را تبدیل تعهد تلقی می نمایند. به عبارتی پرداخت ثمن معامله را فرض شده دانسته و کارسازی و یا عدم کارسازی وجه آن را بی ارتباط با مبایعه نامه میدانند .

نکته مهم

در مواردی نیز محاکم چک و یا سفته را وسیله پرداخت دین دانسته و در صورت عدم تسویه و پرداخت اسناد مذکور در تاریخ سررسید موضوع را خارج از مبایعه نامه ندانسته و مطالبه وجه چک و یا سفته را استرداد الباقی ثمن معامله بر شمرده اند. که بنظر این استدلال با اصول و منطق حقوقی سازگار تر است. و به صرف صدور چک نمی توان تعهد پرداخت ثمن را انجام شده فرض نماییم. چرا که نیت طرفین در کارسازی و پرداخت وجه در موعد سررسید چک می باشد و در واقع انجام تعهدات در آن تاریخ تکمیل می گردد .

هزینه دادرسی استرداد ثمن معامله

همانطور که بیان گردید این خواسته جز دعاوی مالی محسوب می شود. و نتیجتاً در صورت اینگکه مبلغ زیر 20 میلیون تومان باشد. و موضوع در شورای حل اختلاف مطرح گردد. هزینه دادرسی در شورای حل اختلاف دو و نیم درصد مبلغ خواسته و در دادگاه عمومی و حقوقی تا سقف ۲۰ میلیون تومان معادل دو و نیم درصد و مازاد آن برابر با سه و نیم درصد محاسبه و پرداخت خواهد شد. البته این موضوع در قانون وصول برخی مطالبات دولت مصوب ۱۳۹۶ مطرح گردیده که مطالعه این قانون خالی از لطف نخواهد بود .

مدارک مورد نیاز

مدارک مورد نیاز جهت ثبت دادخواست استرداد ثمن معامله عبارتند از مبایعه نامه ای که ثمن معامله در آن درج شده و خریدار متعهد به پرداخت آن در تاریخ معین گردیده است. و هم چنین مدارک و مستندات انجام تعهدات توسط خواهان و استنکاف خریدار از پرداخت وجه به همراه کارت ملی معتبر و ثبت نام در سامانه ابلاغ الکترونیکی ثنا.

لازم به ذکر است در صورت مراجعه به وکیل دادگستری و اعطای وکالت به ایشان مبالغ حق الوکاله به همراه هزینه دادرسی و خسارت تاخیر تادیه از محکوم علیه قابل مطالبه خواهد بود. فلذا پیشنهاد می شود با توجه به تخصصی بودن این نوع دعاوی قبل از هر اقدام با وکیل پایه یک دادگستری مشاوره نموده و از حمایت قضایی ایشان در طول روند رسیدگی بهره مند شوید .

راه حل های قانونی جلوگیری از تاخیر در پرداخت ثمن‌ معامله

ثمن‌ معامله ممکن است وجه رایج باشد و یا یک مال یا تعهد دیگر در ارتباط با وجه رایج : بعد از سر رسید بهتر است طلبکار طلب خود را از مدیون تقاضا کند تا در صورتی که قصد پرداخت آن را نداشته باشد ولی توانایی مالی لازم را داشته باشد در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از تاریخ مطالبه طلب تا زمان پرداخت آن خسارت تاخیر تادیه تعلق گیرد .

حال اگر ثمن‌ مقرر در مبایعه نامه وجه رایج نبوده و یک عین یا انجام کار یا تعهدی باشد ، در این حالت بهتر است هنگام تنظیم مبایعه نامه ، وجه التزام قراردادی در آن گنجانده شود تا در صورت تاخیر در تحویل عین یا انجام تعهد ، بعنوان مثال روزی ۲۰۰،۰۰۰ هزار تومان بعنوان وجه التزام قراردادی به طلبکار پرداخت گردد .

سوال شما

سلام . من مغازه فروش دستگاه قهوه ساز دارم یک شرکت اومد برای کارکنان خودش 20 دستگاه قهوه ساز خرید و نصف پولو هم پرداخت کرد و قرار بود مابقی را بعد از تحویل کالا بپردازد ولی 30 روز هست که دستگاه ها را تحویل دادم ولی مابقی پول را پرداخت نمی کنند ، بنظرتون چکار کنم ؟

• سلام شما میتوانید که طبق فیش فروش کالا و قرارداد منعقده مابین خودتان شکایت نموده و طلب خود را مطالبه نمایید .