سرپرستی

 ‍‍‍‍‍‍‍‍سرپرستی :

داشتن خانواده از اصلی ترین نیازهای احساسی بشر است که باعث می‌شود انسان فطرتاً به دنبال تشکیل خانواده باشد تا بتواند تمام نیازهای عاطفی خود را با اعضای خانواده خود برطرف کنند و البته لازمه وجود یک خانواده مطلوب همسر و فرزندان هستند.

امروزه با وجود مشکلات ژنتیکی افزایش امواج رادیویی اینترنت تغذیه نامناسب و آب و هوای نامطلوب و غیره متأسفانه دیگردر برخی افراد توانایی جنسی برای فرزند آوری بسیار کم شده و در برخی موارد به کلی وجود ندارد.

از طرفی به دلایل فراوان شرایط بد اقتصادی؛ فرهنگی و…. روزانه کودکان و نوزادان بسیاری به جمع کودکان بی سرپرست افزوده شده و این روند مشکلات زیادی برای جامعه به وجود می‌آورد.

از طرفی دیگر هزینه های نگهداری و پرورش این کودکان برای سازمان بهزیستی و دولت‌ها سختی هایی به وجود می آورد.

به همین دلیل قوه قانونگذاری برای حل این دو مسئله اقدام به تصویب قوانین در خصوص این مبحث کرده است.
قانون حمایت از کودکان بی‌سرپرست در تاریخ ۲۴ و ۲۹ اسفند ۱۳۵۳ توسط مجلس شورای ملی و مجلس سنا به تصویب رسید و سپس این قانون در سال ۱۳۹۲ اصلاح شده و به قانون حمایت از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست تغییر نام داد.
ما در این مقاله اقدام به تشریح و توصیف این قوانین و شرایط گرفتن سرپرستی طفل برای خانواده های بدون فرزند خواهیم پرداخت.

طبق قانون حمایت از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست :

هر زن و شوهر که در ایران زندگی می‌کنند با توافق همدیگر می‌توانند با تصویب دادگاه مربوطه طفلی را به سرپرستی بگیرند.
این سرپرستی تنها به منظور تامین نیازهای مادی و معنوی آن کودک است و هیچگونه ارثی از سرپرستان خود نمی برند.
تنها زوجینی که دارای شرایط ذیل هستند می توانند اقدام به تسلیم درخواست خود به دادگاه کرده و دادگاه با احراز شدن صلاحیت این زوج قرار سرپرستی برای دوره آموزشی صادر خواهد کرد.
اقدام درخواست کنندگان ابتدا به سازمان بهزیستی مراجعه کرده و سازمان حداکثر تا دو ماه برای اعلام نظر درخواست را به دادگاه ارسال می کند دادگاه در صورت تکمیل بودن شرایط اقدام به صدور حکم سرپرستی موقت آزمایشی به مدت ۶ ماه می نماید.
پس از دوره آزمایشی مفاد حکم به اداره ثبت ارسال و اطلاعات طفل در شناسنامه زوجین ثبت شده و همچنین شناسنامه جدید برای تخفیف با اطلاعات سرپرستان خود صادر خواهد شد.

شرایط لازم برای سرپرستی:

الف) از ازدواج زوجین ۵ سال گذشته باشد و صاحب فرزند نشده باشند.
ب) یکی از آنها حداقل ۳۰ سال تمام سن داشته باشد
ج) هیچ یک از زوجین دارای سوء سابقه جزایی موثر به دلیل جرایم عمدی نباشد.
د) هیچکدام محجور نباشند ودارای صلاحیت اخلاقی باشد.
ز) زوجین یا یکی از آنها دارای تمکن مالی باشد.
ه) هیچ یک از زوجین بیماری صعب العلاج و واگیردار نداشته باشد.
و) هیچ کدام از زوجین اعتیاد به مواد مخدر یا الکل و سایر اعتیادات مضر نداشته باشند.

البته در اصلاح این قانون مصوب سال ۱۳۹۲ دختران و زنان بدون شوهر بالای ۳۰ سال نیز می توانند اقدام به این درخواست نمایند.

اولویت سرپرستی:

ابتدا با زن شوهر بدون فرزند.
سپس با دختر و زن بدون شوهر.
در نهایت زن و شوهر دارای فرزند می باشد.

نکته* لازم به ذکر است اگر در هنگام دوره آزمایشی سرپرستی زوجه باردار شده و کودکی به دنیا بیاید حکم سرپرستی فسخ نمی‌شود.

نکته* در صورت تایید دکتر مبنی بر عدم توانایی فرزند آوری در زوجین دادگاه می تواند آنها را از بند الف و ب معاف می‌نماید.

نکته* در صورتی که درخواست کننده قصد ازدواج داشته باشد باید مشخصات فرد مورد نظر خود را به دادگاه اعلام کند تا بررسی شود آن فرد نیز صلاحیت زندگی و سرپرستی طفل را داشته است یا خیر.

*بحث دیگر از ازدواج سرپرست با طفل است باید دانست با صدور حکم سرپرستی محرمیت ایجاد نمی‌شود و قانون تعیین کرد که ازدواج با سرپرست چه در زمان حضانت و چه بعد از آن ممنوع است مگر به تشخیص دادگاه این در حالی است که این عمل از نظر فقهی و قانونی نیز خالی از ایراد نیست.

باید متذکر شد پس صدور حکم از طرف دادگاه محل وقوع زندگی طفل یتیم خانه بهزیستی یا محل نهگهداری طفل نمی‌توانند از تحویل کودک ممانعت کنند.
لازم به ذکر است در مدت آزمایشی اگر اثبات شود زوجین توانایی نگهداری مناسب از این کودک را ندارند دادگاه حکم صادره را فسخ می کند و یا در طول مدت آزمایشی اگر زوجین منصرف شوند می‌توانند از طریق دادگاه انصراف خود را اعلام کنند و تفکر را به محل قبلی بازگرداند.
دادگاه در صورتی حکم سرپرستی را صادر می کند که درخواست کنندگان اطمینان دادگاه را جلب کرده که در صورت فوت آنها هزینه‌های نگهداری و تحصیلات طفل تا زمان بلوغ تامین خواهد شد.

نکته* در صورتی که وجوه یا اموالی از طرف سرپرستان به طفل داده شده باشد اگر طفل فوت کند وجوه و اموال مذکور از طرف دولت به زوجین بازپس داده خواهد شد.

طفلی که به سرپرستی داده می‌شود نیز باید واجد شرایط زیر باشد:

الف) زیر ۱۲ سال باشد.
ب) هیچ یک از پدر جد پدری و مادر طفل شناخته شده نباشد و یا در قید حیات نبوده و کودکان می بایست که به موسسات عام المنفعه سپرده شده و سه سال تمام والدین هیچ مراجعه ای نکرده باشند.

دیگر نکات تکمیلی:

*دادگاه صالح رسیدگی دادگاه محل زندگی درخواست کنندگان است .

*قانون مذکور نیز تابع قانون حمایت خانواده است.

*همچنین حکم دادگاه نیز قابل رسیدگی و فرجام خواهی است.

*متقاضیان می توانند طبق قانون کودکان متعددی را سرپرستی کنند .

*لازم به ذکر است و وظایف و تکالیف سرپرستان و طفل همانند حقوق و تکالیف اولاد و پدر و مادر در مقابل یکدیگر است.

نکته* مقررات احوال شخصیه مذاهب و ادیان دیگر غیرشیعه نیز به اعتبار خود باقی است.

نکته*خروج طفل از کشور در دوره آزمایشی منوط به تایید دادستان محل است.

سرپرستی طفل بر اساس موارد زیر قابل فسخ است:

1) در صورتی که سوء رفتار یا عدم شایستگی هر یک از زوجین برای دادستان محرز شود.
2) در شرایطی که سوء رفتار کودک برای هر یک از سرپرستان خود غیر قابل تحمل باشد.
3) در مواردی که سرپرست قدرت و استطاعت مالی خود را برای تربیت و نگهداری مناسب از دست داده باشد.
4) توافق طفل بعد از سن کبر با سرپرستان یا موافقت زوجین با پدر مادر واقعی.

نکته* سرپرستان نمی‌توانند مانع رابطه طرف با خانواده حقیقی خود بشوند و در آن ممانعت ایجاد کنند
و در صورت صدور حکم فسخ سرپرستی حکم به اداره ثبت احوال جهت تصحیح شناسنامه و اسناد مربوطه ارجاع داده می‌شود.

وکیل سرپرستی:

همانطور که مطالعه کردید بحث حضانت وسرپرستی مراحل بسیار دشواری مااند احراز تمکن مالی ؛اثبات صلاحیت اخلاقی و توانایی تربیبت مناسب و…..است.
به همین دلیل کمک گرفتن از وکیل سرپرستی میتواند کمک شایانی به تسریع روند دریافت حکم سرپرستی نماید.
وکیل سرپرستی با تجربایت خود در این زمینه میتواند به سریع ترین حال ممکن شمارا به هدف مورد نظر برساند با کمترین صرف وقت باعث میشود تا هرچه زود تر از زندگی همراه فرزند خود لذت ببرید.
در صورت نیاز به یک وکیل امور حسبی متخصص در زمینه سرپرستی
از طریق را ه های ارتباطی با ما تماس حاصل فرمایید.