نکاتی درباره رد ترکه

نکاتی درباره رد ترکه

نکاتی درباره رد ترکه :قبل از ورود به بحث رد ترکه می بایست مشخص نماییم رد ترکه ، چه مزیت و فایده ای میتواند داشته باشد در این خصوص باید به قانون امور حسبی مراجعه کنیم .
در شرع اسلام کلیه دارایی فرد پس از مرگ به ورثه او منتقل می شود به عبارت دیگر اگر شخصی دارای املاک ، اموال و یا مطالباتی از افراد باشد این حقوق و منافع به وراث متوفی می رسد بدیهی است ممکن است شخص متوفی دارایی بسیار داشته باشد اما مبلغی نیز بدهکار نیز در این حالت باید بدانیم همانطور که دارایی به ارث میرسد بدهی نیز به ارث خواهد رسید و بعد از پرداخت بدهی و دیون مرحوم الباقی اموال بین ورثه تقسیم میگردد .

ماترک چیست ؟

پس در حال کلی ماترک مرحوم ممکن است اموال و دارایی مثبت ویا دیون و بدهکاری باشد و در این صورت ورثه موظف هستند بدهی را نیز پرداخت نماید حال محل ایراد آنجاست که بدهکاری شخص مرحوم از دارایی او بیشتر باشد پس در این صورت در جهت اینکه وراث بتواند از بار مسئولیت پرداخت بدهی متوفی فرار کنند تنها یک راه پیش بینی شده و آن رد ترکه است .

آیا پرداخت بدهی برعهده وراث است ؟

البته قانونگذار در موردی وارث را متعهد به پرداخت بدهی های شخص مرحوم می داند که به صورت صریح این موضوع را قبول کرده باشند (ورثه خود بدهی متوفی را پذیرفته باشد) لیکن در عمل محاکم صرف اخذ گواهی حصر وراثت را در جهت محکوم نمودن ورثه به پرداخت بدهی کافی می دانند به عبارت دیگر محاکم معتقدند نیازی به رضایت صریح نیست چرا که سکوت در این مورد نیز به منزله پذیرش بدهی متوفی تلقی می گردد .
پس در نهایت تنها راهی که می‌توان به صورت قطع و یقین وراث را از پرداخت دیون متوفی مبری دانست همان مسیر رد ترکه است حال باید ببینیم وراث چگونه می توانند قبل از اقدام قانونی مطالبات مالی طلبکاران ترکه را از خود رد نماید .

مراحل قانونی رد ترکه

همانطور که بیان شد عدم پذیرش ترکه می بایست در دادگاهی صورت گیرد که موضوع حصر وراثت نیز در آن قابل رسیدگی می باشد البته در قانون امور حسبی این طور پیش بینی شده که وراث میتوانند به صورت مکتوب و یا به صورت شفاهی ترکه را از خود رد کنند و این امر در دفتر مخصوصی مکتوب می گردد متاسفانه علیرغم تعیین سازوکار مربوط به رد ترکه که در قانون به آن تصریح شده لیکن در عمل انجام این مسیر به این سادگی نبوده چراکه در محاکم تهران دفتری به عنوان دفتر رد ترکه وجود نداشته و عنوان دادخواستی نیز تحت رد ترکه قابل ثبت در دفتر خدمات قضایی نمی باشد هر چند ممکن است در دادگاه امور حسبی یا دادستانی دادسرای مربوط به رسیدگی به امور محجورین چنین دفتری موجود باشد لیکن به علت متروک ماندن این قانون اطلاع دقیقی از وجود و یا عدم آن در دسترس نیست .

چند اقدام حقوقی برای ثبت اعلام رد ترکه ممکن است

• بهترین اقدام مراجعه به دفتر خدمات قضایی و ثبت دادخواست با عنوان سایر موضوعات و اضافه شدن این عبارت در موارد خواسته است (رد ترکه بدون هیچ گونه ادعایی نسبت به آن ) و سپس مدعی العموم یا نماینده مجتمع قضایی امور حسبی به عنوان خوانده این دادخواست معرفی میگردد که البته این پرونده به یکی از شعب امور حسبی ارجاع میگردد باید توجه داشت به علت آنکه این خواسته دعوایی دو طرفه نبوده و به اصطلاح حقوقی ترافعی نبوده رسیدگی به آن نیازمند تعیین جلسه حضوری نمی باشد .
• آنچه به نظر می رسد در صورت عدم موفقیت در ثبت دادخواست می بایست به شعبه صادر کننده گواهی حصر وراثت در شورای حل اختلاف مراتب رد ترکه را  اعلام نمود بدین ترتیب که مراتب رد شدن ترکه در گواهی حصر وراثت قید گردد و یا طی صورتجلسه ای در پرونده حصر وراثت مکتوب گردد .
•  بدیهی است در مواردی شعبه مربوطه از پذیرش این خواسته امتناع خواهد نمود ، تنها راه باقی مانده اخذ تامین دلیل از شورای حل اختلاف بوده که در آن طی صورتجلسه موضوع رد ترکه بصورت مکتوب درج می گردد .
• در انتها میتوان مراتب رد ترکه را طی اقرار نامه غیر مالی رسمی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم نمود که این سند جهت ارائه به دادگاه مفید خواهد بود .

همانطور که سابقاً اشاره گردید دادخواست مستقلی تحت عنوان رد ترکه از طریق دفاتر خدمات قضایی قابل طرح نمی باشد اما می توان عنوان سایر موضوعات حقوقی را انتخاب و خواسته رد ترکه را داخل پرانتز به آن اضافه نمود که درخواست رد ترکه در تهران با این اقدام حقوقی امکان پذیر می باشد .

مدت زمان امکان رد ترکه

برابر قانون امور حسبی هر یک از وراث ظرف یکماه میتوانند مراتب رد ترکه را اعلام نمایند در غیر اینصورت سکوت ایشان به عنوان قبول ترکه و پرداخت دیون تلقی می گردد .